Friday, December 31, 2010

Шинэ оны мэнд

Оргилуун дарс хөөсөрч
Нар шиг асгарч
Олуулаа хөгжиж
Найз бүхэн чинийх байг
Саа цацарч
Сар шиг гэрэлтэж
Мөрөөдлөө шивнэж
Биелэл бүхэн чинийх байг
Гэрэл туяарч
Од шиг гялбаж
Гэнэтхэн учирч
Үнэнч хайр чинийх байг
Бүжиг эргэж
Бүжин шиг эрхэлж
Бүхнийг магтаад
Жаргал бүхэн чинийх байг
Шинэ жилийн дарс шиг оргилуун
Шинэхэн орсон цас шиг хєнгєн
Зулзган гацуурын vнэр шиг анхилуун
Шинэ оны мэндхvргэж аз жаргал хvсэн ерєєе
Цагийн зvv зvрхний хэмнэлээр цохиолж
Цасан одод дээрээс бутрах тэр л vед
Халуун vнсэлт мэт дарсаа тулган
Хамгаас сайхнаар шиннэ оноо угтаарай
Цаг хугацааны тvvх болон vлдсэнхуучин оноо
Цаглашгvй их амжилт бvтээлээр vдэж
Он цагийн тооллоор учран золгож байгаа шинэ жилээ
Од хийморьтой угтаарай
Орчлонд аз жаргал гэж байдаг бол
Оргилд нь хvрээрэй
Сэтгэлээр дулаан итгэлээр дvvрэн
Шинэ жилээ угтаарай
Ганган хэтэвч дvvрэн мєнгєтэй
Гар утас дvvрэн нэгжтэй
Ганц олдох амьдрал нь жаргалаар дvvрэн
Гал халуун зvрх нь хайраар дvvрэн байж
Шинэ оноо угтаарай
Ширхэглэн буусан цагаан цастай
Чимэглэн гоёсон ногоон гацууртай
Ширээ тойрсон хайртай хvмvvстэйгээ
Шинэ оноо сайхан угтаарай
Аз жаргал шивнэлээ шvv
Алгаа тосоод аваарай
Халуун дулаан vгсийг хамтад нь шивнэлээ
Єглєє бvр vгийн сайхныг хэлэлцэж
Єдєр бvр хvний сайнтай учирч
Зvрх сэтгэлд чинь баяр гийж
Зvvд vргэлжлэх цагаар нас нэмж
Зєрж єнгєрєх хоёр оны заагаар
Зvйрлэшгvй тансаг жаргалыг хvртээрэй
Цасан ширхэгийн тоогоор инээд бэлэглэе
Цагаан сvvний єнгєтэй хайр бэлэглэе
Амсаад л бялхам жаргал бэлэглэе
Алгуурхан ирж буй шинэ оны мэнд хvргье
Золгож ирж буй 2007 он танд
Эрvvл энхийн жаргал
Инээн баясах учрал
Сэхээрч ойлгох ухаарал бvхнийг авчрах болтугай .
Зvvдэнд ч оромгvй сайхан бvхэн
Зvйрлээд ч амсамгvй аз жаргал хvсье
Ирж буй 2007 онд гэр дvvрэн гэгээтэй
Сэтгэлийн жаргалтай яваарай
Нас нэмж ухаан тэлсэн
Цас бударч єнгє нэмсэн
Дарс оргилж баяр нэмсэн
Шинэ оны мэнд хvргэе
Шинэ ондоо тэвэр дvvрэн сарнай
Сэтгэл дvvрэн итгэл
Нvд дvvрэн инээмсэглэл
Зvрх дvvрэн хайраар бялхаж яваарай
Он цагийн тооллоор учран золгож буй шинэ жилдээ
Од хийморь орчлонгийн сайн сайхан бvхнээр дvvрэн байхыг билэгдэн
Ажлын амжилт амьдралд тань аз жаргал сайн сайхан бvхнийг хvсье
Чимэглэн гоёсон ногоон гацуурханыхаа дэргэд
Амттан дvvрэн ширээгээ тойрон суугаад
Айлчлан ирж буй шинээ оноо
Хайртай хvмvvстэйгээ сэтгэл догдлуулсан тэрхvv vдшийг
Мартагдахааргvй сайхан єнгєрvvлээрэй.
Аз жаргал шидлээ шvv
Алгаа тосоод аваарай
Алсаас хундага тулгалаа шvv
Хундагаа бариад тосоорой
Ажлын амжилт шидлээ шvv
Алтаар єлгийдєєд аваарай
Амтлаг исгэлэн vнсэлт илгээлээ
Ариухан уруулаа дэвсээд аваарай
Happy new year. Сайхан баярлаарай.
Будрах цасны мєнгєн ширхэгтэй
Болор хундагны жингэнэх чимээтэй
Буурал сахалт євлийн євгєнтэй
Бvжин наадах цасан охидтой
Шинэ оноо сайхан угтаарай. Happy new year
Угтах ондоо бvтээлээр дvvрэн
Урам тэтгэсэн амжилтаар баян
Гэгээн гэрлээр гэр тань гийж
Гэрэлт оюунаар ухаан тань тэлж
Шинэ оноо аз жаргалаар дvvрэн угтаарай

Wednesday, December 29, 2010

Тусгаар тогтнол нэртэй сэдэвчилсэн үзэсгэлэнг таалан ирж сонирхоно уу


      Ìàíæèéí ýðõøýýë íî¸ðõëûã ýñýðã¿¿öñýí ìîíãîë÷óóäûí ýðõ ÷ºëººíèé  òºëººõ  òýìöýë 1911 îíä  ÿëàëòààð  òºãñºæ  Ìîíãîëûí øàøíû òýðã¿¿í ¯III Áîãä Æèâçóíäàìáûã Îëíîî ªðãºãäñºí Áîãä Õààíò Ìîíãîë Óëñûí øàøèí òºðèéã õîñëîí áàðüñàí õýìæýýëøã¿é ýðõò íàðàíãýðýëò ò¿ìýííàñò õààíààð ºðãºìæèëñºí áèëýý. Òýð öàãààñ  ýõëýí 220  ãàðóé æèë ¿ðãýëæèëñýí õàðèéí äàðëàë òºãñãºâºð áîëæ Ìîíãîë óëñ  òóñãààð òîãòíîëîî îëæ  ñýðãýí ìàíäñàí ò¿¿õòýé.
¯III Áîãä Æèâçóíäàìáà õóòàãòûã Ìîíãîë óëñûí õààí øèðýýíä ºðãºìæëºí çàëàõ áàÿð ¸ñëîë öàãààã÷èí ãàõàé æèëèéí ºâëèéí äóíä ñàðûí øèíèéí ¸ñºí áóþó 1911 îíû 12-ð ñàðûí 29-íä/õóó÷èí îí òîîëëîîð 16-íä/  Èõ Õ¿ðýýíèé Òºðèéí Øàð îðäîíä  ñ¿ð æàâõëàíòàéãààð áîëæýý.
Ýíý ¸ñëîëä õàëõ 4 àéìãèéí 4 õàí, ÷óóëãàíû äàðãà, æàíæèí, äýä æàíæèí, òàéæ, ò¿øìýë,àðäóóä  Èõ Õ¿ðýýíä õ¿ðýëöýí èðæ  îðîëöîí ¿íäýñíèé ýðõ ÷ºëºº, òóñãààð òîãòíîëûí ¿íý öýíèéã ìýäýðñýí ìîíãîë õ¿íèé ìàãíàé òýíèéñýí ñàéõàí ºäºð áàéñàí áèëýý. Ìîíãîë ò¿ìíèé õèéìîðü ñýðãýæ àññàí òýð ºäºð “ Áîãä ãýãýýíòýí õàòàí Äîíäîãäóëàìûí õàìò àëòàí øàð òóã íàìèðóóëàí çàëàð÷ ºìíº íü áàðàà áîëîã÷ ëàì, õóâðàãóóä, òýäãýýðèéã óëààí õóéòàé ñýëýì àãññàí íî¸ä òýðã¿¿ëæýý. Áîãä Ýõ äàãèíà õî¸ð õàð ¿íýã õýìýýõ ¿íýò ¿ñòýé ìàëãàéä àëòàí î÷èð æèíñ õàäàæ, ýðýýí äýýë, áóëãàí õ¿ðýì ºìñºæ õîéíîî øàð òîðãîí  àëòàí ñàà ëóóí õýýòýé ø¿õýð, òîãîñîí ºäºí ø¿õðèéã áàðèóëæ... ìºíººõºí áýëòãýñýí øàð òîðãîí çàì äýýã¿¿ð àëãóóðõàí àëõàí ÿâíà”.
            ¯III Áîãä Æèâçóíäàìáûã õààí øèðýýíä ñóóñàí 1911 îíîîñ ýõëýí îí òîîëëûã “Îëíîî ªðãºãäñºí” ãýæ íýðëýõ áîëæ, Èõ Õ¿ðýýã óëñûí íèéñëýë õîò áîëãîæ Íèéñëýë Õ¿ðýý ãýæ àëáàí ¸ñîîð íýðëýæýý.
            42 íàñàíäàà Ìîíãîëûí õààí øèðýýíä ñóóñàí ¯Ø Áîãä Æèâçóíäàìáà Àãâààíëóâñàí÷îéæèííÿì íü  Ìàíæèéí äàðëàëûã óñòãàæ Ìîíãîë óëñûí òóñãààð òîòíîëûã ñýðãýýí ìàíäóóëñàí ÕÕ çóóíû Ìîíãîëûí ìàíëàé ò¿¿õýí ç¿òãýëòýí áàéñàí þì.
            1911 îíä ìîíãîë÷óóä Ìàíæèéí äàðëàëààñ ãàð÷ ¿íäýñíèé òóñãààð òîãòíîëîî îëñîí ÿâäàë íü ºíºº öàãèéí ìîíãîë÷óóäûí ñýðãýí ìàíäàëòûí ýõýí áîëñîí áèëýý.
            ÁÕÎÌ-ãýýñ æèë á¿ðèéí 12-ð ñàðûí 29-íä Îëíîî ªðãºãäñºí Áîãä Õààíò Ìîíãîë Óëñ áàéãóóëàãäñàíû îéä  çîðèóëæ ñýäýâ÷èëñýí ¿çýñãýëýí çîõèîí áàéãóóëæ èðñýí. Áèä ýíý óäààãèéí “Òóñãààð òîãòíîë”  ¿çýñãýëýíäýý   Áîãä õààí, ò¿¿íèé õàòàí Ýõ äàãèíà õàòàí Äîíäîãäóëàì  íàðûí Ìîíãîë óëñûí õààí, õàòíààð ºðãºìæëºãäºõ人 ºìñºæ áàéñàí ºìñãºë õóâöàñ , òèòýì, ýäýëæ õýðýãëýæ áàéñàí ýä ç¿éëñ  áîëîí òýð ¿åèéí Ìîíãîëûí òºðèéí ò¿øýýä, ¿íäýñíèé ýõ îðîí÷, ò¿¿õýí õ¿ì¿¿ñèéí  õýðýãëýæ áàéñàí òºðèéí òàìãà çýðýã õîñã¿é ¿íýò, õîâîð íàíäèí ¿çìýðèéã ìóçåéí ñàí õºìðºãººñ  îëîí ò¿ìýíäýý  äýëãýí ¿ç¿¿ëæ áàéíà.
2007 îíîîñ ýõëýí æèë á¿ðèéí 12-ð ñàðûíò 29-íû ºäðèéã ¯íäýñíèé òóñãààð òîãòíîëûí ºäºð áîëãîí òýìäýãëýæ áàéõ  øèéäâýð ãàðñàí.  
Ýíý óäàà  áèä  1911 îíû Ìîíãîëûí ¯íäýñíèé ýðõ ÷ºëººíèé õóâüñãàëûí 100 æèëèéí îéã  òýìäýãëýõ õîðîî, ØÓÀ-èéí Ò¿¿õèéí õ¿ðýýëýíòýé õàìòðàí ýðäýì øèíæèëãýýíèé õóðàë, ¿çýñãýëýí  çîõèîí   áàéãóóëæ áàéíà.
  Үзэсгэлэн 2010 оны 12 сарын 29-ээс 2011 оны 01 сарын 05-ны хооронд явагдана.


Богдын Лүндэнгээс


Манай Монгол Улс шашин төрөө бататган газар нутгаа хамгаалж, өнө удаан амар жаргалтай суухын аргыг бодох цаг болов. Зүгээр сууж энэ тухайг алдаж өнгөрүүлвээс эрхтэй жаргалтай суух байтугай элдэв зовлонг үзэх ба газар шороогоо ч эзэрхэж чадахгүй болно. Эл учрыг би мэдсээр байж та бүгдэд эс сануулваас Монгол тоот бүгдээр миний найман дүрийг шүтэж тахисны тус үгүй болох тул мэдсэнээ хэлэхгүй зүгээр сууж түвдэхгүйг та бүхнээ ухуулбай.

VIII Богд Живзундамбын лүндэнгээс



     “ ... Ямар ч айл хүн бүл цөөн, аргал түүх араг саваргүй бол түүнийгээ бусдаас гуйж, ус авах, уналгагүй бол бусдыг царайчлан өлсөж, цангаж цаг алдан туйлддаг билээ. Мөн том, жижиг ямар ч улс юуг өөртөө үйлдвэрлэж чадахгүй байна, түүгээрээ харь гүрний эрхшээлд өөрийн эрхгүй ордог. Юм бүхэн дээр хүн цөөдөн хүчин мөхөсдөж явахаа болих юмсан. Түүний тул Монгол туургатан нийлж нэгэн том айл болж, сэтгэл санаа, оюун ухаан, хүчин чадлаа нэгтгэх юмсан...”
    
  VIII Богд Живзундамбын лүндэнгээc